Jager-verzamelaarsgids naar de 21^ste eeuw

Hoe kun je door de hypermoderne wereld navigeren met de kennis van onze verre voorouders? Het intellectuele power-duo Drs. Heather Heying en Bret Weinstein wil evolutionair gereedschap bieden voor de uitdagingen van het moderne leven. In hun boek “A Hunter-Gatherer’s Guide to the 21^st Century” stellen ze dat de geschiedenis van de menselijke soort leert dat de wortels van het succes en falen van de beschaving in de evolutionaire biologie terug te vinden is.

We leven in de meest welvarende tijd van de menselijke geschiedenis, maar de mensen zijn lusteloos, verdeeld en ellendiger dan ooit. Rijkdom en comfort zijn ongeëvenaard, maar toch wordt het politieke landschap steeds giftiger, neemt het aantal zelfmoorden, eenzaamheid en chronische ziekten toe. Hoe kunnen we deze kloof verklaren, en wat kunnen we doen om deze proberen te overbruggen?

Voor evolutionair biologen Heather Heying en Bret Weinstein is de oorzaak voor deze ellende duidelijk: de moderne wereld loopt niet synchroon met onze oude hersenen en lichamen. We zijn geëvolueerd om in clans te leven, maar tegenwoordig kennen de meeste mensen de namen van hun buren niet eens. In de vroegste samenlevingen was overleven afhankelijk van het benutten van de voordelen van sekseverschillen, maar tegenwoordig wordt zelfs het concept van biologische seks steeds meer als beledigend afgedaan. De cognitieve dissonantie die wordt veroorzaakt door te proberen te leven in een samenleving waarvoor we niet gebouwd zijn is dodelijk voor ons.

Chesterton’s hek

Voordat je iets wilt veranderen doe je er goed aan om te proberen haar functie te begrijpen. Dat zou volgens het boek een leidend principe moeten zijn. Als voorbeeld geeft men o.a. de blindedarm waarover door de reguliere gezondheidszorg nog steeds standaard het volgende wordt beweerd:

“Als de diagnose acute blindedarmontsteking (appendicitis acuta) is gesteld, is het verwijderen van de ontstoken blindedarm noodzakelijk. De blindedarm (appendix) is een klein wormvormig aanhangsel van de dikke darm. De blindedarm heeft geen functie en kan daarom zonder gevolgen verwijderd worden.”

Maar hoe kun je er zeker van zijn dat het lichaam een orgaan bevat dat “geen functie heeft”? Heeft de evolutie werkelijk een orgaan nagelaten dat alleen maar kosten en risico’s voor de gezondheid met zich meebrengt?

Het blijkt dat het antwoord nee is. Natuurlijk is het antwoord nee. In het begin van de 20e eeuw vroegen artsen zich hetzelfde af. Velen van hen kwamen tot de conclusie dat niet alleen de appendix, maar zelfs de hele dikke darm een ​​gevaar vormde voor de mens en dat “de verwijdering ervan gepaard zou gaan met gunstige resultaten.” Zelden werd gesuggereerd dat onze structuren adaptief zouden kunnen zijn, en dat er in plaats daarvan een mismatch zou kunnen bestaan tussen ons lichaam en de almaar versnellende veranderingen die het leven in een postindustriële cultuur teweegbrengt.

Discrepantie tussen vorm en inhoud

Bij het lezen van dit boek ervaar ik een weinig behulpzame discrepantie tussen vorm en inhoud dat soms wringt. De vorm is een soort van “zelfhulpgids” in de Amerikaanse traditie dat graag voor iedereen toegankelijk wilt zijn, maar dan wel met academisch taalgebruik in ronkende volzinnen. Waarom heeft men voor deze vorm gekozen?

Wetenschappelijk

Wat Heying en Weinstein willen is om het politiek beladen discours rond kwesties als seks, geslacht, voeding, ouderschap, slaap, onderwijs etc. te doorbreken om een – zoveel mogelijk ​​wetenschappelijk onderbouwd – wereldbeeld te schetsen dat in staat zou moeten stellen om een beter leven te leiden. Ze putten daarvoor uit onderzoeken en verslagen van biodiverse ecosystemen om te kunnen komen tot principes en richtlijnen om de cultuur van “hyper-nieuwigheid” het hoofd te kunnen te bieden. Die intentie valt te prijzen, afgezien van de vraag of ze daarin slaagt, is dit een interessant boek waarbij je van alles en nog wat tegenkomt. Her en der op de interwebs kom je recensies van dit boek tegen met een valse toon en negatieve inslag, waarbij ik me niet aan de indruk kan onttrekken dat het om een soort van politieke afrekening gaat, maar dit boek verdient een warmere ontvangst. Voor bezoekers van deze website en de symposia van Ancestral Health NL heeft deze “jager-verzamelaarsgids naar de 21^ste eeuw” een vertrouwde invalshoek, jammer alleen dat dit voor velen blijkbaar niet zo is.

Links

• het boek “A Hunter-Gatherer’s Guide to the 21^st Century”
• persoonlijke website van Heather Heying
• persoonlijke website van Bret Weinstein
• DarkHorse-podcast
• Chesterton’s fence – uitleg